Σχέδια μαθήματος

Εισαγωγή: Κλιματική αλλαγή θεωρείται  η μεταβολή του παγκόσμιου κλίματος και ειδικότερα οι μεταβολές των μετεωρολογικών συνθηκών που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα. 

Στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις Κλιματικές Μεταβολές (UNFCC), ως κλιματική αλλαγή ορίζεται η μεταβολή στο κλίμα που οφείλεται άμεσα ή έμμεσα σε ανθρώπινες δραστηριότητες, διακρίνοντας τον όρο από την κλιματική μεταβλητότητα που έχει φυσικά αίτια.

Εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής

• η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται
• οι παγετώνες λιώνουν
• ακραία καιρικά φαινόμενα
• μείωση του ατμοσφαιρικού όζοντος
• αλλαγές στο οικοσύστημα λόγω της απώλειας της βιοποικιλότητας
• αλλαγές στα υδρολογικά συστήματα και τις προμήθειες του γλυκού πόσιμου νερού
• υποβάθμιση του εδάφους και αστικοποίηση.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών, οι ανθρώπινες δραστηριότητες - κυρίως αυτές που έγκεινται στην καύση ορυκτών καυσίμων - έχουν προκαλέσει αύξηση των ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων, των λεγομένων «αερίων του θερμοκηπίου». Τα αέρια αυτά απορροφούν την υπέρυθρη ακτινοβολία που εκπέμπεται από τη Γη, αντί να της επιτραπεί η ελεύθερη διαφυγή στο διάστημα.  Η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει, σε σημαντικά αρνητικό βαθμό, μερικές από τις πιο θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την καλή υγεία όπως:

• ο καθαρός αέρας,
• το νερό,
• τα τρόφιμα σε επάρκεια και ποιότητα,
• την εύρεση καταλύματος και τη γενική διατήρηση της υγείας.
• Το κλίμα του πλανήτη τώρα αλλάζει γρηγορότερα από οποιαδήποτε άλλη χρονική περίοδο στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, και πολλές από τις επιπτώσεις αυτής της αλλαγής θα είναι ιδιαιτέρως αισθητές στην υγεία

Όλα αυτά τα γεγονότα μας ώθησαν να μελετήσουμε την κλιματική αλλαγή με σκοπό να αισθητοποιήσουμε τις νέες γενιές απέναντι σε αυτό το παγκόσμιο φαινόμενο

Κάναμε κάποιες δραστηριότητες , εκπαιδευτικές επισκέψεις , προβληματιστήκαμε, διαβάσαμε βιβλία, παρακολουθήσαμε θεατρικές παραστάσεις και στις σκέψεις μας αλλά και στον προγραμματισμό μας υπήρχαν και άλλες δράσεις αλλά λόγω των απρόσμενων γεγονότων δεν πραγματοποιήθηκαν.

Περιγραφή- Σκοπός- Στόχοι

Πρώτα πρώτα ξεκινήσαμε με μια επίσκεψη στον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου( Ενυδρείο-Μουσείο) και την παρακολούθηση της απελευθέρωσης της θαλάσσιας χελώνας «Άριελ» μετά την περίθαλψή της .

Σκοπός της επίσκεψης στον Υδροβιολογικό Σταθμό ήταν η ενημέρωση και η επιμόρφωση των μαθητών για θέματα που αφορούν το θαλάσσιο περιβάλλον.

Στους διδακτικούς στόχους συμπεριλαμβάνεται η γνωριμία με τα σπάνια είδη ψαριών και άλλα είδη της θαλάσσιας πανίδας και γενικότερα, το θαλάσσιο οικοσύστημα της περιοχής που λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας απειλείται.

• Παρατήρηση ταριχευμένων θαλάσσιων θηλαστικών και μεγάλων ψαριών, όστρακα, κοράλλια, καθώς και ωκεανογραφικών οργάνων.
• Επίσης σημαντική είναι η ενημέρωση για τις επιπτώσεις των απορριμμάτων στη θαλάσσια ζωή και η ενίσχυση του εθελοντισμού στην πράξη.
• Συμμετοχή στην απελευθέρωση της θαλάσσιας χελώνας " Άριελ"

 Ο Υδροβιολογικός Σταθμός Ρόδου (Ενυδρείο) λειτουργεί ως πρότυπη ερευνητική  μονάδα στη Μεσόγειο, καθώς διεξάγει ερευνητικά προγράμματα καλύπτοντας όλο το φάσμα της Ωκεανογραφίας στην ευρύτερη περιοχή της Δωδεκανήσου. Όσον αφορά στις θαλάσσιες χελώνες ο Υ.Σ.Ρ. λειτουργεί ως “Σταθμός Πρώτων Βοηθειών” για την ευρύτερη περιοχή της Δωδεκανήσου µε την προσφορά φροντίδας στα χρήζοντα βοήθειας ζώα, από το επιστημονικό προσωπικό του και είναι ενταγμένος επισήμως στο χάρτη των Κέντρων Περίθαλψης και Πρώτων Βοηθειών της Μεσογείου.

Οι μαθητές μέσα από αυτή την δράση

• Ευαισθητοποιήθηκαν σχετικά με θέματα που αφορούν το υγιές μέλλον του θαλάσσιου περιβάλλοντος.                                
• Προβληματίστηκαν σχετικά με θέματα που αντιμετωπίζουν οι ζωικοί και φυτικοί οργανισμοί που ζουν στο νερό.                                    
• Δημιούργησαν μέσα από την παρατήρηση και διαλογική συζήτηση θετικές στάσεις και συμπεριφορές για τη θάλασσα και το περιβάλλον γενικά.

Η εκπαιδευτική αυτή εξόρμηση οδήγησε στη μελέτη των θαλάσσιων ζώων από τους μαθητές και στη παρουσίασή τους στην τάξη μέσα από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα : "Βουτώ στον κόσμο της θάλασσας"

Σκοπός-Στόχοι

• Να εντοπίσουν και να διερευνήσουν οι μαθητές το σύνολο των υδάτων - ποτάμια, λίμνες, θάλασσες
• Να ανακαλύψουν τους θησαυρούς που κρύβουν
• Να προβληματιστούν σχετικά με θέματα που αντιμετωπίζουν οι ζωικοί και φυτικοί οργανισμοί που ζουν στο νερό
• Να διαμορφώσουν υπεύθυνη συμπεριφορά απέναντι στο υδάτινο και κατ΄επέκταση συνολικό περιβάλλον
• Να γνωρίσουν οι μαθητές την αξία και τον καθοριστικό ρόλο του νερού στη ζωή μας.
• Να αναπτύξουν ερευνητικό πνεύμα και ικανότητες προσέγγισης και ερμηνείας των προβλημάτων του περιβάλλοντος και των αλλαγών που συμβαίνουν σε αυτό.
• Να δημιουργήσουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές για τη θάλασσα, τη λίμνη , το ποτάμι  και το περιβάλλον γενικά.
• Να αναπτύξουν οι μαθητές προβληματισμό για τις επιπτώσεις, θετικές και αρνητικές, της στάσης ζωής που έχει υιοθετηθεί στον τόπο που ζουν.

Η μέθοδος υλοποίησης που ακολουθήθηκε ήταν Μαθητοκεντρική, ατομική ( συλλογή πληροφοριών),ομαδοσυνεργατική (οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες για την επεξεργασία πληροφοριών , καθώς και παιχνιδιών),παρατήρηση και ανταλλαγή απόψεων.

Η διάχυση του προγράμματος  έγιναν σε όλα τα εκπαιδευτικά αντικείμενα ώστε να κατανοήσουν οι μαθητές ότι υπάρχει συνδυασμός γνώσεων στην καθημερινή ζωή.

Διηγηματικά παραμύθια με θέμα το περιβάλλον και συγκεκριμένα την κλιματική αλλαγή " Ψαρόσουπα" του Γιώργου Λεμπέση , εκδόσεις Ψυχογιός και " Πώς φτιάχτηκε το δάσος"

Σκοπός-Στόχοι

• Να ενημερωθούν οι μαθητές για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες της στο περιβάλλον και στον ίδιο τον άνθρωπο
• Να προβληματιστούν και να δώσουν λύσεις που ξεκινούν πρώτα από τη αλλαγή συμπεριφοράς των ίδιων των μικρών αναγνωστών
• Να καλλιεργηθεί η φαντασία

                Δραστηριότητες:

• Βιβλίο- λογοτεχνικό κείμενο-φύλλα εργασίας
• Πίνακας - δημιουργία της ταυτότητας του κειμένου

Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και δημιουργία κανόνων για την αντιμετώπιση της.

• Αποτύπωση εικόνων μέσα από τη ζωγραφική

Επίσκεψη και παρακολούθηση της θεατρικής παράστασης «Το μαγικό φίλτρο με τις ανάποδες ευχές»

Σκοπός- στόχοι

• Να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με το θέατρο και τα στοιχεία που συγκροτούν μια θεατρική παράσταση.
• Να διακρίνουν οι μαθητές μέσα από το σενάριο και τις διδαχές του πόσο σημαντικό είναι το ζήτημα τις κλιματικής αλλαγής.
• Η ίδια η παράσταση να εγείρει στους μαθητές τη φαντασία, και να εντείνει μέσα τους την όρεξη για δημιουργικότητα.
• Να δημιουργηθεί κλίμα επιθυμίας και προσωπικής αναζήτησης στον κάθε μαθητή με βάση το θέμα του σεναρίου ώστε ο καθένας προσωπικά αλλά και μέσα από σχολικές ομάδες να δράσει με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος.
• Να καλλιεργηθεί στα παιδιά ο σεβασμός για την τέχνη, το θέατρο, τους συντελεστές του.

Η συγκεκριμένη δραστηριότητα οργανώνεται από το σχολείο σε συνεργασία με το Θέατρο Νοτίου Αιγαίου.

Οφέλη  Η επιλογή για την διοργάνωση της επίσκεψης έγινε στα πλαίσια του αναλυτικού προγράμματος και πιο συγκεκριμένα των μαθημάτων της Θεατρικής αγωγής και της Μελέτης του Περιβάλλοντος. Επίσης η επίσκεψη εντάσσεται στις δράσεις του σχολείου μας -το οποίο ανήκει στα οικολογικά σχολεία- για την αειφόρο ανάπτυξη.

Λίγα λόγια….

Είναι παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ο Μάγος Παλαβόπουλος και η Μάγισσα Τυράννια Στριγγλίδου, με εντολή από τις δυνάμεις του κακού προσπαθούν να φτιάξουν ένα μαγικό φίλτρο που θα καταστρέψει το περιβάλλον. Τα ζώα όμως και η φύση αντιδρούν. Έτσι λοιπόν, το Ανώτατο Συμβούλιο το Ζώων αποφασίζει να στείλει δύο κατασκόπους. Μια γάτα και ένα κοράκι. Τα ζώα μπροστά στον κίνδυνο της καταστροφής συμφιλιώνονται και ενωμένα παλεύουν, για τη σωτηρία του πλανήτη. Θα τα καταφέρουν;

Το έργο του σημαντικού συγγραφέα, δημοσιογράφου και παιδαγωγού, αναφέρεται στην κλιματική αλλαγή, το καθοριστικό ζήτημα της εποχής μας και μας επισημαίνει με τον καλύτερο τρόπο πως τώρα είναι η ώρα να δράσουμε για ένα καλύτερο αύριο. Ένα θεατρικό παραμύθι περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης με πολύ χιούμορ.

ΜΑΘΗΤΕΣ, ΓΟΝΕΙΣ, ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ, ΠΤΔΕ, ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ, ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ