Πυλώνας ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ολοκληρωμένη Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

Δήμος Αγίου Δημητρίου

Απολογισμός Βιώσιμης Ανάπτυξης του Δήμου Αγίου Δημητρίου

Ο Δήμος Αγίου Δημητρίου είναι ο πρώτος δήμος στην Ελλάδα και ένας από τους ελάχιστους δήμους στον κόσμο που προχώρησε στην σύνταξη και έκδοση του πρώτου Απολογισμού Βιώσιμης Ανάπτυξης, με έτος αναφοράς το 2016, αποσκοπώντας στην πλήρη και ολοκληρωμένη ενημέρωση των ενδιαφερόμενων μερών του Δήμου σχετικά με την υιοθέτηση, την εφαρμογή και την επίδοση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης στις λειτουργίες του. Για τον καθορισμό του περιεχομένου του Απολογισμού, ο Δήμος έχει ακολουθήσει τη βασική έκδοση των Κατευθυντήριων Οδηγιών για την έκδοση απολογισμών Βιωσιμότητας G4, του οργανισμού Global Reporting Initiative (GRI). Επιπρόσθετα, ο Δήμος προχώρησε στην υιοθέτηση των 10 αρχών του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών (UΝ Global Compact), βάσει των οποίων δεσμεύτηκε να λειτουργήσει κατά της διαφθοράς, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, την εργασία και το περιβάλλον. Τέλος, ο Δήμος αποφάσισε να συμπεριλάβει στο σχεδιασμό της στρατηγικής του και την ανάληψη δράσεων για τη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος αλλά και την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τους δεκαεπτά (17) Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (Sustainable Development Goals–SDGs).

Υπάρχουν 90 διαφορετικοί εταίροι που έχουν αναγνωριστεί μέσα από διαδικασία ανάλυσης και χαρτογράφησης των ενδιαφερομένων μερών (stakeholders analysis). Οι εταίροι αυτοί ομαδοποιήθηκαν σε 11 γενικές κατηγορίες και αναλύθηκε ο τρόπος προσέγγισης κάθε μιας από αυτές. Τα παραπάνω συνοψίζονται στα εξής: 1. Εκπαιδευτική Κοινότητα • Μαθητές – Εκπαιδευτικοί - Γονείς (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, επαγγελματικής εκπαίδευσης, ειδικής αγωγής) • Γραφεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης • Ιδιωτικά φροντιστήρια • Πανεπιστημιακά Ιδρύματα • Τεχνολογικά Ιδρύματα • Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 2. Πολίτες • Δημότες • Κάτοικοι • Επισκέπτες • Εργαζόμενοι (μη κάτοικοι και δημότες) στις επιχειρήσεις του Αγ. Δημητρίου 3. Σωματεία – Σύλλογοι – Ενώσεις • Πολιτιστικοί και εξωραϊστικοί σύλλογοι • Εθνικοτοπικοί σύλλογοι • Ένωση Γονέων • Ένωση Επαγγελματοβιοτεχνών • Σύλλογοι Γυναικών • Συλλογικότητες • Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων • Αθλητικά Σωματεία • Επαγγελματικοί σύλλογοι • Σύλλογος Υπαλλήλων Δήμου • Πανελλήνια Ένωση Φίλων των Πολυτέκνων • Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού • Ελληνική Εταιρεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας • Ελληνική πνευμονολογική εταιρεία και η κινητή μονάδα αυτής • Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης • Πανελλήνιος Σύλλογος Παραγωγών 4. Κυβερνητικοί Φορείς • Περιφέρεια Αττικής • Υπουργείο Εσωτερικών • Υπουργείο Οικονομικών • Γραφείο Πρωθυπουργού • Υπουργείο Ανάπτυξης – Γενική Γραμματεία Εμπορίου • ΥΠΕΚΑ • Αποκεντρωμένη Διοίκηση • Ελεγκτικό Συνέδριο • Πυροσβεστική • Επιθεώρηση Εργασίας • ΑΣΕΠ • ΟΑΕΔ • Υγειονομική Υπηρεσία Καλλιθέας • Αστυνομικό Τμήματα Αγ. Δημητρίου • Εισαγγελία Αθηνών • Άλλοι ΟΤΑ • ΔΟΥ Αγ. Δημητρίου • ΔΟΛ ΚΕΠ • ΔΕΗ 5. Κοινωνικοί, πολιτικοί, οικονομικοί Φορείς • ΕΒΕΑ • ΚΕΔΕ • ΠΕΔΑ • Ένωση Δημάρχων • Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα & Τράπεζες • Ταμείο Παρακαταθηκών & Δανείων • Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) • Εγκεκριμένα συστήματα Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ, Ecoelastika, Ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών • Κέντρο Πρόληψης ΗΛΙΟΣ • Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά • Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγειών Πόλεων • Διασώστες ΕΚΑΒ • ΣΕΓΑΣ • Κόμματα • Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ • Γενική Γραμματεία Ισότητας • ΕΟΕΣ ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΑ 6. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις • Δίκτυο Αλληλεγγύης «Η Πράξη» • Ξενώνας Ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων «Η Εστία» • Σύλλογος για την προστασία των ρεμάτων της Αττικής ‘ΡΟΗ’ • ΚΕΕΠΕΑ Ορίζοντες • Unicef • Χαμόγελο του παιδιού • Κιβωτός • Δίκτυο Τέχνης & Δράσης – Οι άνθρωποι με τα μπαλόνια • Make-a-wish “Κάνε μια ευχή Ελλάδας” • Όλοι μαζί για το παιδί • Δίκτυο Τέχνης και Δράσης «Οι άνθρωποι με τα μπαλόνια» • 50 και Ελλάς 7. Προμηθευτές • Υπηρεσιών • Μελετών • Προϊόντων • Ανάδοχοι έργων 8. Media • Τοπικά Μέσα • Εθνικά Μέσα • Ειδησεογραφικά sites & blogs 9. Επιχειρηματική κοινότητα • Τοπικές επιχειρήσεις • Εταιρείες και επιχειρήσεις που στήριξαν Κοινωνικές Δομές του Δήμου • Εταιρείες που έχουν έννομο συμφέρον 10. Συναλλασσόμενοι – πελάτες • Τοπικές Επιχειρήσεις • Άλλες εταιρείες που συναλλάσσονται με το Δήμο με οικονομικό αντάλλαγμα 11. Εσωτερικό κοινό • Εργαζόμενοι Δήμου οποιασδήποτε σύμβασης και ειδικότητας • Συνδικαλιστικό όργανο υπαλλήλων • Δημοτικό Συμβούλιο • Αντιπολίτευση • Επιτροπές

01/01/2017-31/12/2017

Με το 2016 να είναι το εναρκτήριο έτος για τη θέσπιση στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης, ο Δήμος Αγ. Δημητρίου εξέδωσε τον πρώτο του Απολογισμό Βιωσιμότητας. Η σύνταξη του Απολογισμού Βιώσιμης Ανάπτυξης, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, καθιστά το Δήμο Αγ. Δημητρίου την πρώτη πόλη στην Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα και πρωτοπόρο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς ελάχιστες πόλεις έχουν προχωρήσει σε παρόμοια πρωτοβουλία. Η αρχή έγινε με την υιοθέτηση των 10 αρχών του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών, βάσει των οποίων ο Δήμος Αγ. Δημητρίου δεσμεύτηκε να λειτουργεί κατά της διαφθοράς, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, την εργασία και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, ο Δήμος αποφάσισε στρατηγικά να εναρμονίσει τις δράσεις, τα έργα και τις πρωτοβουλίες του με τους 17 Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ (SDGs) που επιδιώκουν να δώσουν τέλος στη φτώχεια, να προστατεύσουν τον πλανήτη, αλλά και να διασφαλίσουν την ευημερία όλου του κόσμου. Στη συνέχεια, ο Δήμος απευθύνθηκε σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (όπως πολίτες, εργαζόμενους δήμου, συνεργάτες, προμηθευτές, φορείς, συλλόγους κ.λπ.) με στόχο να διαπιστωθούν και να συναποφασιστούν τα ουσιαστικά θέματα που χρήζουν προτεραιότητας, ακολουθώντας τις παραμέτρους των κατευθυντήριων οδηγιών του GRI (Global Reporting Initiative) και παραμένοντας πιστοί στις αρχές της αντικειμενικότητας και συμμετοχικότητας. Η ανάδειξη των ουσιαστικών θεμάτων οδήγησε στην χάραξη των πέντε πυλώνων της στρατηγικής του Δήμου για την βιώσιμη ανάπτυξη. Η διακυβέρνηση και η οικονομική βιωσιμότητα, το περιβάλλον, η κοινωνία, οι βιώσιμες υποδομές και οι εργαζόμενοι αποτελούν το πλαίσιο δραστηριοποίησης, καταγραφής επιδόσεων και αναφοράς των πεπραγμένων σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη του Δήμου Αγ. Δημητρίου. Κυριότερα όμως, οι πυλώνες αυτοί θέτουν τα θεμέλια για τη χάραξη μελλοντικών βιώσιμων στρατηγικών, λαμβάνοντας υπόψη τις πιο ζωτικές παραμέτρους της καθημερινής ζωής, συμβάλλοντας έτσι σε μια καλύτερη και πιο ανθρώπινη πόλη για όλους. Μεθοδολογία Τα θέματα, στα οποία εστίασε ο απολογισμός επιλέχθηκαν μέσα από μια διαδικασία αναλυτικής μελέτης ουσιαστικότητας (Materiality analysis), στην οποία ενεπλάκησαν ενεργά τα ενδιαφερόμενα μέρη και η διοίκηση του Δήμου, αφού πρώτα ολοκληρώθηκε η χαρτογράφηση αυτών. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την ανάλυση ουσιαστικότητας βασίστηκε στις κατευθυντήριες οδηγίες του GRI-G4 και πραγματοποιήθηκε μέσα από τις τρεις φάσεις που ακολουθούν: Α. Αναγνώριση θεμάτων - Έγινε επισκόπηση του πλαισίου βιώσιμης ανάπτυξης και στρατηγικής στο οποίο λειτουργεί ο Δήμος αλλά και των βασικών θεμάτων διαλόγου που αναδείχθηκαν από υφιστάμενες διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη καθημερινή συναναστροφή του με αυτά. - Η αναγνώριση των (34) ουσιαστικών θεμάτων οδήγησε στην χάραξη των πέντε πυλώνων της στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη: o η διακυβέρνηση και η οικονομική βιωσιμότητα, o το περιβάλλον, o η κοινωνία, o οι βιώσιμες υποδομές και o οι εργαζόμενοι αποτελώντας το πλαίσιο δραστηριοποίησης, καταγραφής επιδόσεων και αναφοράς των πεπραγμένων σχετικά με τη στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη για το Δήμο Αγ. Δημητρίου B. Ιεράρχηση θεμάτων - Για την ιεράρχηση του πόσο επηρεάζει τα ενδιαφερόμενα μέρη ο τρόπος που διαχειρίζεται ο Δήμος το κάθε αναγνωρισμένο θέμα ολοκληρώθηκε: o η αποστολή ηλεκτρονικού ανώνυμου ερωτηματολογίου με ερωτήσεις για κάθε ένα από τα 34 ουσιαστικά θέματα που αναγνωρίστηκαν o περίπου 500 ερωτηματολόγια απαντήθηκαν σε ερωτήσεις που αφορούσαν και τους πέντε πυλώνες βιώσιμης ανάπτυξης - Επίσης εξετάζοντας κατά πόσο το κάθε αναγνωρισμένο θέμα επιδρά στην λειτουργία του Δήμου συστάθηκε μια o ομάδα εστίασης με τα στελέχη τη διοίκησης του Δήμου – εκτελεστική επιτροπή- η οποία προχώρησε σε αξιολόγηση της βαρύτητας των 34 ουσιαστικών θεμάτων - Τα αποτελέσματα των παραπάνω ενεργειών αποτυπώθηκαν σε ένα διάγραμμα ουσιαστικών θεμάτων όπου και ιεραρχήθηκαν με βάση τη σημαντικότητα τους (η αποτύπωση έγινε σε δύο άξονες, ένας για τα ενδιαφερόμενα μέρη και ένα για τα στελέχη της διοίκησης). Έτσι καταλήξαμε σε έναν κατάλογο ουσιαστικών θεμάτων με την ανάλογη ιεράρχηση αυτών. Παράλληλα έγινε μια προσπάθεια να ευθυγραμμιστούν τα ουσιαστικά θέματα που αναγνωρίστηκαν με τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Σαν αποτέλεσμα δημιουργήθηκε πίνακας συσχέτισης των ουσιαστικών θεμάτων με τους στόχους. Γ. Επικύρωση - Τα αποτελέσματα της ιεράρχησης επικυρώθηκαν από τη διοίκηση του Δήμου και αναπτύχθηκε το τελικό κείμενο απολογισμού. - Στο κείμενο αυτό αποτυπώθηκε η αξιολόγηση των δράσεων του δήμου αλλά και η επίδοσή του στον χειρισμό των ουσιαστικών θεμάτων που αναγνωρίστηκαν, ενώ επιλέχθηκαν και συγκεκριμένα KPIs σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του GRI για την παρακολούθηση της εξέλιξης αυτών. - Τέλος καταγράφηκαν οι δεσμεύσεις της διοίκησης του Δήμου στους πέντε πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης, η τήρηση των οποίων θα επαναξιολογηθεί μέσα από την έκδοση του νέου απολογισμού την επόμενη χρονιά.

Σε συνεργασία με εξωτερικό συνεργάτη (Global Sustain)

Μέσα από την ανάλυση ουσιαστικότητας που υλοποιηθηκε σύμφωνα με την μεθοδολογία του GRI-G4, οι εργαζόμενοι του Δήμου συμμετείχαν στην συλλογή στοιχείων αλλά και την σύνταξη του εν λόγω απολογισμού.

Δήμος Αγίου Δημητρίου

Τα βασικές δεσμεύσεις για τους 5 πυλώνες μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: - Οι δράσεις για την ορθή διακυβέρνηση και την οικονομική βιωσιμότητα του Δήμου Αγ. Δημητρίου περιλαμβάνουν την ανεύρεση πρόσθετων πόρων, τη διασφάλιση των τοπικών εσόδων, την περικοπή αλόγιστων δαπανών, την εναρμόνιση στα σύγχρονα πρότυπα ελεγκτικών διαδικασιών και την υιοθέτηση καινοτόμων εφαρμογών για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. - Η μέριμνα για το περιβάλλον συντελείται μέσω της παρακολούθησης και της διαχείρισης των καταναλώσεων ενέργειας στα δημοτικά κτήρια και οχήματα, του ολοκληρωμένου προγράμματος προώθησης της ανακύκλωσης, της αξιοποίησης των προγραμμάτων ανάπλασης κοινόχρηστων χώρων, της συνεχούς συντήρησης των κοινόχρηστων χώρων, της οργάνωσης και υλοποίησης ολοκληρωμένου προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων και της συμμετοχής σε δράσεις ευαισθητοποιώντας και ενημερώνοντας όλες τις ομάδες πολιτών. - Ο Δήμος Αγ. Δημητρίου υλοποιεί κοινωνική πολιτική με έμφαση την απρόσκοπτη πρόσβαση των ΑΜΕΑ στις δημοτικές εγκαταστάσεις και τους κοινόχρηστους χώρους, τη συνεχή ανάπτυξη και επιμόρφωση των πολιτών και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον εθελοντισμό και την αλληλεγγύη προς τους ασθενέστερους. - Μια πόλη για να καταστεί βιώσιμη θα πρέπει να παρέχει και ανάλογες υποδομές. Πραγματοποιούνται λοιπόν δράσεις αναβάθμισης και εκτεταμένης συντήρησης του οδικού δικτύου, βελτιστοποίησης της σήμανσης, έλεγχοι από τη Δημοτική Αστυνομία ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση στον ΚΟΚ ανακατασκευές παιδικών χαρών καθώς επίσης επισκευές σχολείων και νηπιαγωγείων. - Υποστηρίζεται και ενθαρρύνεται η εκπαίδευση και η συνεχής εξέλιξη των εργαζομένων μέσα από τη συμμετοχή τους όχι μόνο σε εκπαιδευτικές δράσεις, σεμινάρια, ημερίδες, συνέδρια, αλλά και την παρακολούθηση προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών, την εκπόνηση διδακτορικών, με την παροχή πρόσθετων διευκολύνσεων.

Ο Δήμος Αγίου Δημητρίου, ένας Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μέσα από την έκδοση του πρώτου απολογισμού βιώσιμης ανάπτυξης, επιχειρεί να εφαρμόσει ένα δομημένο και επιστημονικά άρτιο αξιολογητικό πλαίσιο καταγραφής της επίδοσης του, επί των ουσιαστικών θεμάτων που αναγνωρισμένα επηρεάζουν και απασχολούν τα ενδιαφερόμενα μέρη του. Ταυτόχρονα δημιουργεί και δημοσιεύει τη δέσμευση της διοίκησής του απέναντι στους stakeholders του, για μια βιώσιμη αντιμετώπιση των κυριότερων θεμάτων που οι ίδιοι αναγνώρισαν, καλύπτοντας πάντα και τους πέντε πυλώνες της στρατηγικής του βιώσιμης ανάπτυξης. Η συνέπια αλλά και η διαχρονική του επίδοση θα αποτυπώνονται και θα αξιολογούνται μέσα από συγκεκριμένους δείκτες που ο Δήμος θα παρακολουθεί μέσα από τους απολογισμούς που κάθε χρόνο θα εκδίδει (έχει ήδη ξεκινήσει η συγγραφή του επόμενου απολογισμού).