Πυλώνας ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Προώθηση της Καινοτομίας

ΧΑΡΤΟΠΟΙΙΑ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΑΒΕΕ

Εφαρμοσμένη Βιώσιμη Ανάπτυξη στη Βιομηχανία

Η δράση φιλοδοξεί να συνεισφέρει στον απώτερο στόχο μιας φιλικής προς το περιβάλλον βιομηχανικής ανάπτυξης και της βαθμιαίας προσαρμογής παρελθόντων κυρίαρχων μοντέλων παραγωγής στις απαιτήσεις της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της βιομηχανοποίησης. Συγκεκριμένα, η χαρτοποίηση είναι μια ενεργοβόρος και υδροφόρος διαδικασία ενώ επίσης απαιτεί την πρωτογενή διαχείριση δασών που αποτελεί την Α’ ύλη με τη μορφή χαρτόμαζας. Το τελευταίο αντιμετωπίζεται διεθνώς με την καθιέρωση καλλιεργημένης ξυλείας και της σηματοδότησης FSC που εγγυάται πρώτη ύλη από διαχειριζόμενα δάση με εγκαταστημένες πρακτικές αειφορίας. Η ελαχιστοποίηση της φύρας ινών στο υγρό απόβλητο παραμένει όμως σημαντική παράμετρος στο στάδιο της χαρτοποίησης. Με την υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών από ετερόκλητους κλάδους ή τον εξ αρχής σχεδιασμό πρωτότυπων λύσεων, η Χαρτοποιία Κομοτηνής έχει θέσει ως στόχο την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος – ενέργεια, νερό, ίνες – αποδεικνύοντας παράλληλα ότι μπορεί να επιτευχθεί με πρακτικό εμπορικό αποτέλεσμα μεσο-βραχυπρόθεσμα. 

  • Τοπικά μέσω του τελικού υδραυλικού αποδέκτη των υγρών αποβλήτων. 
  • Πανευρωπαϊκά μέσω της μειωμένης έκλυσης Αερίων του Φαινομένου του Θερμοκηπίου όπως διαχειρίζονται κοινοτικά μέσω του συστήματος εμπορίας ETS.

Έναρξη διερεύνησης 2010.

Υλοποίηση επένδυσης 2012-2013.

Το πρόγραμμα εφαρμόζεται επιτυχώς τα 3 τελευταία έτη και προβλέπεται αναβάθμισή του με προσθήκη συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και εκμετάλλευση τοπικών αγροτικών υπολειμμάτων.

Η Χαρτοποιία Κομοτηνής (κάτοχος εμπορικού σήματος ‘Elina’) είναι μια παραγωγική και εξαγωγική επιχείρηση 37 ετών εγκατεστημένη στην ΒΙΠΕ Κομοτηνής στη Θράκη. Έως και 30% του τζίρου της είναι εξαγωγές σε χώρες όπως Τουρκία, Βουλγαρία, Αλβανία, ΠΓΔΜ, Κύπρος, Ρουμανία. Στην παρούσα φάση της η Χαρτοποιία Κομοτηνής έχει συγκεντρωθεί μόνο στην παραγωγή χάρτου τύπου ‘tissue’ (υγιεινής) σε ημιέτοιμους βιομηχανικούς ρόλους και προμηθεύει βιοτεχνίες επεξεργασίας, συσκευασίας και τελικής διάθεσης προϊόντων στο ράφι. Η χαρτοποίηση είναι μια ενεργοβόρος και υδροφόρος διαδικασία και η Χαρτοποιία Κομοτηνής έχει θέσει σαν στόχο της εδώ και 5 χρονιά την μείωση του παραγωγικού της κόστους μέσω επεμβάσεων στο περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και την αποδοτικότητα χρήσης των επιχειρηματικών και περιβαλλοντικών πόρων. Σε αυτά τα πλαίσια έχει καταφέρει αρίστη ανακύκλωση νερού παραγωγής και κατακράτησης ινών κυτταρίνης, επιτυγχάνοντας το χαμηλότερο όριο των Ευρωπαϊκών οδηγιών Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών (ΒΔΤ) σε κυβικά νερού ανά τόνο χάρτου με απώτερο στόχο να κλείσει θεωρητικά το κύκλωμα της.

Στα πλαίσια των κοστοβόρων διαστάσεων της παραγωγής που σχετίζονται με περιβαλλοντικούς πόρους, η Χαρτοποιία Κομοτηνής το 2011 μελέτησε επί μακρόν τις δυνατότητες ατμοπαραγωγής με ήπια μέσα για να αντικαταστήσει την καύση 11 τόνων μαζούτ ημερησίως (περ. ισοδύναμο 11.000 tCO2).

Μετά την επιλογή κατάλληλου εργολάβου η επιχείρηση προχώρησε στην εκμετάλλευση της μικρής αλλά σημαντικής εθνικής τεχνογνωσίας στην καύση πυρηνόξυλου σε πυρηνελουργεία και ορισμένα μεγάλα θερμοκήπια. Σχεδιάστηκε με το δυνατόν μεγαλύτερη χρήση εγχώριων κατασκευαστών λέβητας βιομάζας πολλαπλών καυσίμων για την παραγωγή ατμού βιομηχανικού βαθμού (παραγωγής 10 tn/ώρα ατμού στα 18 bar πίεση). Καθώς, η Χαρτοποιία Κομοτηνής δεν έχει δικά της υπολείμματα για την καύση και θα έπρεπε να προμηθεύεται την πρώτη ύλη αρχικά εμπορικά, ήταν απαραίτητο να γίνει σωστός σχεδιασμός για μια πλειάδα εν δύναμη καυσίμων ώστε να εξασφαλιστεί η λειτουργική βιωσιμότητα της μονάδας που είναι 24ωρης λειτουργίας όλο το χρόνο. Η εγκατάσταση ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2012 και μπήκε σε δοκιμαστική λειτουργία τον Φλεβάρη του 2013 ενώ λειτουργεί σχεδόν αδιαλείπτως από τον Μάρτιο του 2013.

Είναι η μοναδική βιομηχανική εφαρμογή λέβητα βιομάζας στην Ελλάδα χωρίς δικά της υπολείμματα και πρωτοποριακή εφαρμογή σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Το αποτέλεσμα είναι η κατ’ ελάχιστο 20% εξοικονόμηση οικονομικών πόρων σε σχέση με το προηγούμενο καύσιμο ενισχύοντας έτσι  την βιωσιμότητα της επιχείρησης και τον εξαγωγικό της προσανατολισμό ενώ έχει σχεδόν μηδενίζει τους ρύπους αέριων του θερμοκηπίου κάνοντας την ίσως την πρώτη πραγματικά πράσινη βιομηχανική ‘carbon neutral’ χαρτοβιομηχανια στην Ελλάδα. Έκτοτε και με πρόδηλη την διάθεσή της να διαχυθεί η πρωτοπορία αυτή, πλειάδα βιομηχανιών στην Ελλάδα επισκέφτηκε τη μονάδα και αρκετές ακολούθησαν το παράδειγμά της δημιουργώντας ένα ενάρετο κύκλο περιβαλλοντικής προστασίας και ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος εξαγωγικών επιχειρήσεων.

Παράλληλα, η Χαρτοποιία Κομοτηνής επενδύει σε περαιτέρω ανάπτυξη αυτού του τομέα με την σταδιακή εκμετάλλευση αγροτικών υπολειμμάτων της περιοχής (βαμβακιές) ενώ έχει ήδη εγκριθεί πρόγραμμα τεχνολογικής ερευνάς κ’ ανάπτυξης από το ΠΑΒΕΤ της ΓΓΕΤ σε συνεργασία με το ΕΚΕΤΑ με τίτλο «Βελτιστοποίηση συστήματος βιομάζας στη χαρτοποιία Κομοτηνής για αύξηση αποδοτικότητας και διαθεσιμότητας» (στάδιο επιλαχούσας πρότασης). Επιπλέον μελετάται και η εκμετάλλευση των καυσαερίων για την παραγωγή ηλεκτρισμού και μια ολοκληρωμένη μονάδα ΣΥΘΗΥΑ (συμπαραγωγή θερμότητας ηλεκτρισμού υψηλής αποδοτικότητας).

Πλέον αυτών η Χαρτοποιία Κομοτηνής καταρτίζει επενδυτικό σχέδιο που περιλαμβάνει την επαναχρησιμοποίηση εάν δυνατόν 100% του νερού πολτοποίησης με τη χρήση φυσικού υδροβιοτόπου με καλαμιές οι οποίες κατά την κλάδευση τους θα χρησιμοποιηθούν πιλοτικά για καύση στον λέβητα βιομάζας. Το 2013 εγκατέστησε ΦΒ πάρκο 100kW στη στέγη της.

ΕΚΕΤΑ, ΝΒ Ενεργειακή.

Στο σύνολο το διεργασιών λειτουργίας και διαχείρισης.

Νομός Ροδόπης, Πανευρωπαϊκό.

Πέρα των απτών αποτελεσμάτων που παρουσιάζονται παρακάτω, η δράση μειώνει δραστικά την τοπική έκλυση ρυπογόνων ουσιών από την καύση ορυκτών καυσίμων και δίνει τη δυνατότητα διαρκούς βελτίωσης της καύσης υπολειμματικής βιομάζας από τη βιομηχανία. Παράλληλα δοκιμάζεται και η περισυλλογή και εκμετάλλευση αγροτικών υπολειμμάτων θέρους και δασοκομίας αποφεύγοντας έτσι την ανεξέλεκτη καύση τους στους αγρούς. Τέλος, στο επόμενο στάδιο ανάπτυξης, η δράση θα ενδυναμώσει οικονομικά την τοπική οικονομία μέσω της συμβολαιακής καλλιέργειας ενεργειακών δενδρυλλίων με παράλληλη εκμετάλλευση χέρσων αγροτεμαχίων.

Όσον αφορά την ύδρευση, η δράση εξοικονομεί σημαντικότατες ποσότητες από τον υδροφόρο ορίζοντα και μία αμιγώς αγροτική περιοχή που ήδη υποφέρει από φαινόμενα εισχώρησης υφάλμυρων νερών στις γεωτρήσεις.

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, δίνεται μια ουσιαστική ώθηση στην αναθεώρηση των μεθόδων παραγωγής ατμού υψηλών απαιτήσεων στη βιομηχανία στο επίπεδο των ΜΜΕ που συνήθως είναι περιορισμένες στο ύψος του ρίσκου που μπορούν να πάρουν με αδόκιμες πρακτικές και μεθόδους.

Μετρήσιμα αποτελέσματα:

  • Περί τις 8000 τόνους ισοδύναμου CO2 στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας (ETS) το έτος
  • 36.000 νερού το έτος σε σχέση με τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές της ΕΕ

Η δράση επέφερε σημαντική μείωση του κόστους μεταποίησης καθιστώντας την εταιρεία ανταγωνιστική σε περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Προώθησε την εξωστρέφεια και τις εξαγωγές επιτρέποντας το όφελος να καλύψει σημαντικό κομμάτι του αυξημένου κόστους μεταφορικών σε τρίτες χώρες και αύξησε παράλληλα την ακτίνα εξαγωγιμότητας των προϊόντων.

Παράλληλα, προσέφερε στην διοίκηση της εταιρείας και τους εργαζομένους της μια ισχυρή κουλτούρα συνεχούς βελτίωσης και προστασίας του περιβάλλοντος.