Πυλώνας ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 10. Environmental Footprint / 10.1 Διαχείριση Πόρων, Πρώτων Υλών και Περιβαλλοντικό Αποτύπωμα

IMERYS ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ

Εκμετάλλευση των κλιματικών συνθηκών της Μήλου για την ξήρανση του βιομηχανικού ορυκτού μπεντονίτη

Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας με φιλικό για το περιβάλλον τρόπο.

Περιβάλλον της Μήλου

Η διαδικασία αναπτύχθηκε και βελτιστοποιήθηκε τις 3 τελευταίες δεκαετίες και χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Ο Όμιλος Imerys επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα ενέργειας, τόσο λόγω του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής όσο και γιατί η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί το ουσιαστικότερο κομμάτι του συνολικού κόστους παραγωγής. 

Περίπου 1.000.000 MT μπεντονίτη εξορύσσονται κάθε χρόνο στη Μήλο από την Imerys Βιομηχανικά Ορυκτά Ελλάς Ανώνυμη Εταιρία (Imerys) και σχεδόν το σύνολο αυτής της ποσότητας πρέπει να ξηρανθεί σε ποσοστό 15% κατά μέσο όρο. Η Μήλος είναι το μεγαλύτερο κέντρο εξόρυξης μπεντονίτη στην Ευρώπη. Ο μπεντονίτης είναι ένα ορυκτό με εφαρμογές, μεταξύ άλλων, στα χυτήρια, στη σφαιροποίηση σιδηρομεταλλεύματος, στα έργα πολιτικού μηχανικού, στις αγορές άμμου υγιεινής κατοικιδίων κ.α. Υπολογίζεται ότι η παραγωγή της Imerys στη Μήλο καλύπτει το 30% περίπου της συνολικής παραγωγής μπεντονίτη στην Ευρώπη.   

Σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της εκμετάλλευσης των κλιματικών συνθηκών της Μήλου –δηλαδή υψηλές θερμοκρασίες και  ισχυροί άνεμοι το καλοκαίρι- για τη φυσική προ-ξήρανση του μπεντονίτη σε υπαίθριες «πλατείες». Η μέθοδος αυτή συνεπάγεται ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας κατά 35% περίπου ως προς την ενέργεια που θα απαιτούσε η αποκλειστική χρήση βιομηχανικής ξήρανσης. 

Εκτιμάται ότι περίπου 100.000 MT νερού εξατμίζονται ετησίως μέσω αυτής της διαδικασίας φυσικής ξήρανσης. Αυτό ισοδυναμεί με ετήσια εξοικονόμηση περίπου 7.500 MT στην κατανάλωση βαρέων καυσίμων που αντιστοιχεί σε μείωση εκπομπών CO2 κατά 24.000 MT περίπου το χρόνο. Η Μήλος, ως νησί του Αιγαίου, είναι εισαγωγέας  ενέργειας (μεταφορά καυσίμων με πλοία) και οι ανωτέρω εξοικονομήσεις συνιστούν σημαντική μείωση κατανάλωσης ενέργειας, όχι μόνο για την Imerys αλλά και για το σύνολο του νησιού.  

Ένα άλλο, έμμεσο αποτέλεσμα της φυσικής ξήρανσης είναι η αύξηση της αποδοτικότητας των πόρων μέσω ορθολογικής σύνθεσης διαφόρων ποιοτήτων μπεντονίτη, γεγονός που αποτρέπει τη «θυσία» υψηλής ποιότητας πρώτης ύλης ενώ παράλληλα διατηρείται η υψηλή ποιότητα του υλικού για την τελική εφαρμογή. Αυτό επιτυγχάνεται γιατί η φυσική ξήρανση λαμβάνει χώρα σε μεγάλες εκτάσεις («πλατείες») με επάλληλη απόθεση στρώσεων μπεντονίτη σχετικά μικρού πάχους. Κάθε στρώση αφήνεται να ξηρανθεί για δύο εβδομάδες περίπου, ενώ στο μεταξύ εκτίθεται συνεχώς στον αέρα με αναμόχλευση μέσω μηχανημάτων γεωργικού τύπου (δισκοσβάρνες). Αυτή η διαδικασία παρέχει μεγάλη ευελιξία στο μίγμα, επιτρέποντας βέλτιστη χρήση κοιτασμάτων/αποθεμάτων διαφόρων ποιοτήτων μπεντονίτη. Επιπλέον, οι ήπιες συνθήκες ξήρανσης δεν καταστρέφουν την κρυσταλλική δομή του μπεντονίτη,  γεγονός που συμβαίνει με τη βιομηχανική ξήρανση, κι έτσι αυξάνεται η αποδοτικότητα της πρώτης ύλης περαιτέρω.

Αυτή η πρακτική αναπτύχθηκε αποκλειστικά από τους μηχανικούς της Imerys.

Μηχανικοί και τεχνικό προσωπικό του εργοστασίου μπεντονίτη της Imerys στη Μήλο.

Μονάδα επεξεργασίας μπεντονίτη της Imerys Βιομηχανικά Ορυκτά Ελλάς Ανώνυμη Εταιρία στα Βούδια της Μήλου.

Υπολογίζεται ότι περίπου 100.000 MT νερού ετησίως εξατμίζονται μέσω αυτής της μεθόδου. Αυτό ισοδυναμεί με ετήσια εξοικονόμηση περίπου 7,500 MT στην κατανάλωση βαρέων καυσίμων που αντιστοιχεί σε μείωση εκπομπών CO2 κατά 24.000 MT περίπου το χρόνο. 
Λόγω του μεγέθους της δραστηριότητας, μπορεί να θεωρηθεί ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα συνεισφέρει από μόνο του το 10% κατά μέσο όρο της εξοικονόμησης ενέργειας για ξήρανση του μπεντονίτη στο σύνολο της ευρωπαϊκής παραγωγής του συγκεκριμένου ορυκτού. Απ΄ όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχει άλλο παράδειγμα μείωσης ενέργειας σε τέτοιο βαθμό ανά τόννο παραγόμενου ορυκτού μέσω φυσικής ξήρανσης στο σύνολο του κλάδου των βιομηχανικών ορυκτών.

Η Μήλος είναι ένα μικρό νησί με κλιματικές ιδιαιτερότητες, μεταξύ των οποίων ισχυροί άνεμοι, μακρές περίοδοι ξηρασίας το καλοκαίρι και βροχοπτώσεις το χειμώνα. Για την προ-ξήρανση του μπεντονίτη σε υπαίθριες εκτάσεις γίνεται εκμετάλλευση των συνθηκών αυτών. Έτσι, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με τον άνεμο) αντισταθμίζουν ενέργεια που διαφορετικά θα έπρεπε να προέλθει από μη ανανεώσιμες πηγές. Αυτή η πρακτική προάγει τη λελογισμένη χρήση των μη ανανεώσιμων πηγών ως την οδό για βιώσιμη πρόοδο/ανάπτυξη. Η φυσική ξήρανση συνιστά  άμεση χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Έτσι, δεδομένου του μεγέθους της δραστηριότητας του μπεντονίτη της Imerys στη Μήλο και του μεγάλου αποτυπώματος που αφήνει στο σύνολο της ευρωπαϊκής προμήθειας μπεντονίτη, η «βιώσιμη» διάσταση της πρακτικής συνιστά σημαντικό επίτευγμα για τον κλάδο. Αυξάνει την ευαισθητοποίηση στο βαθμό που όλοι οι εμπλεκόμενοι στην παραγωγή συνάδελφοι οφείλουν να στοχεύουν στη μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων, συμβάλλοντας κατ΄αυτό τον τρόπο στην εικόνα του κλάδου των ορυκτών ως συνειδητοποιημένου καταναλωτή ενέργειας.
Η πρακτική συμβάλλει επίσης στην καινοτομία ως προς την απλότητά της, καθώς οι πρακτικές εκμετάλλευσης και ο μηχανικός εξοπλισμός χρησιμοποιούνται κατεξοχήν στη γεωργία.

Η διαδικασία αναπτύχθηκε και βελτιστοποιήθηκε τις 3 τελευταίες δεκαετίες. Σημαντικότερα οφέλη είναι η μείωση κατανάλωσης καυσίμου και η βελτιστοποίηση των κοιτασμάτων μπεντονίτη σε ένα νησί που εξαρτάται αποκλειστικά από την εισαγωγή ενέργειας. Η ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας εκτιμάται στο 35% περίπου σε σύγκριση προς την ενέργεια που θα απαιτείτο αν γινόταν αποκλειστικά χρήση βιομηχανικής ξήρανσης. Αυτό ισοδυναμεί με ετήσια εξοικονόμηση περίπου 7,500 MT στην κατανάλωση βαρέων καυσίμων που αντιστοιχεί σε μείωση εκπομπών CO2 κατά 24.000 MT περίπου το χρόνο