Πυλώνας ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Βιώσιμες Μεταφορές & Βιώσιμη Κινητικότητα

Ιστία Αιγαίου - SailMed

Οικολογική μεταφορά εκλεκτών προϊόντων του Αιγαίου χωρίς ορυκτά καύσιμα

Οι στόχοι της πρωτοβουλίας είναι:

H μεταφορά εκλεκτών προϊόντων του Αιγαίου από νησί σε νησί και προς την Αττική με ιστιοπλοϊκά σκάφη.

H προώθηση και δικτύωση των παραγωγών του Αιγαίου σε αγορές άλλων νησιών, στην Αττική αλλά και στην Ευρώπη (Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία)

Ήπιος οικολογικός ιστιοπλοϊκός τουρισμός στα νησιά του Αιγαίου για επισκέπτες /μέλη του πληρώματος και ανάδειξη του γαστρονομικού και πολιτιστικού πλούτου της περιοχής χωρίς περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Απευθυνόμαστε σε παραγωγούς τοπικών προϊόντων, εμπόρους, τοπικές αρχές, οικολογικούς και πολιτιστκούς συλλόγους, ναυτικούς ομίλους και εναλλακτικούς ταξιδιώτες

Η δράση μας ξεκίνησε ανεπίσημα το 2017, ενώ τον Νοέμβριο του 2019 έγινε η σύσταση της ΚΟΙΝΣΕΠ Ιστία Αιγαίου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα

Η σύγχρονη οικολογική ιστιο-μεταφορά προϊόντων εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μια χώρα με πολλά νησιά, νησιωτικά συμπλέγματα και μεγάλη ακτογραμμή με πλήθος λιμανιών, και συνδέεται η χώρα με τη διαρκώς αναπτυσσόμενη τάση σε ευρωπαϊκό, αλλά και διεθνές επίπεδο.  Το εγχείρημα ενσωματώνει στοιχεία τεχνικής, οργανωσιακής καθώς και κοινωνικής καινοτομίας.

Όσον αφορά στην τεχνική καινοτομία αυτή εστιάζει στην θαλάσσια μεταφορά οικολογικών προϊόντων με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα και πηγές ενέργειες την αιολική και την ηλεκτρική και στην εφαρμογή συστήματος υπερήχων σε αντικατάσταση της χημικής μουράβιας για την καταπολέμηση των οστρακοειδών στα ύφαλα. Ο μηδενισμός της χρήσης ορυκτών καυσίμων θα επιτευχθεί από την αντικατάσταση της μηχανής ντίζελ με ηλεκτροκινητήρα, ο οποίος θα τροφοδοτείται από ένα μείγμα φωτοβολταϊκών, υδρογεννητριών και ανεμογεννητριών που φορτίζουν μπαταρίες, για να είναι πλήρως αυτοδύναμα η κίνηση του σκάφους, οι ηλεκτρονικές συσκευές και τα ψυγεία.

Η τεχνική καινοτομία έγκειται επίσης στη αλλαγή της εφοδιαστικής αλυσίδας των οικολογικών προϊόντων, μέσω της αλλαγής στον τρόπο που μεταφέρονται. Όπως είναι γνωστό, πολλά νησιά του Ανατολικού και του Δυτικού Αιγαίου (Σποράδων) ή του Βορείου και του Νότιου Αιγαίου δεν συνδέονται μεταξύ τους παρά ελάχιστα. Άμεσο αποτέλεσμα είναι η σοβαρή αύξηση των τροφομιλίων αφού αναγκαστικά η μεταφορά περνά από τα κεντρικά λιμάνια, ακόμη δε και η συνολική αναστολή της μεταφοράς αγαθών που φέρουν την κουλτούρα και τον πολιτισμό κάθε τόπου. Μέσα από το παρόν, δημιουργείται ένα παράδειγμα μεταφορών και διασύνδεσης νησιών με περιορισμένες ή μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, με απώτερο σκοπό τον πολλαπλασιασμό του και, μέσα από την επιδραστικότητά του, τη δημιουργία ενός καθαρού περιβαλλοντικά φιλικού μοντέλου μεταφορών.

Όσον αφορά την οργανωσιακή καινοτομία, το εγχείρημα εστιάζει στην απόκτηση της απαραίτητης γνώσης και πληροφόρησης, της βελτίωσης των διαδικασιών καθώς και της αποτελεσματικότητας σχετικά με την θαλάσσια μεταφορά οικολογικών προϊόντων & της σύνδεσης νησιών του Αιγαίου μεταξύ τους και με την ηπειρωτική Ελλάδα.

Όσον αφορά στην κοινωνική καινοτομία αυτή εστιάζει στην εισαγωγή νέου μοντέλου μεταφορών, που βασίζεται στη οικολογική ιστιο-μεταφορά οικολογικών προϊόντων σε μικρή και μεσαία κλίμακα και που προσφέρει βιώσιμη οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική ευημερία, ενώ είναι πιο αποδοτική, πιο αποτελεσματική και πιο βιώσιμη σε σχέση με τις υπάρχουσες λύσεις. Μέσα από το παρόν, δημιουργείται ένα παράδειγμα μεταφορών και διασύνδεσης νησιών με περιορισμένες ή μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, με απώτερο σκοπό τον πολλαπλασιασμό του και, μέσα από την επιδραστικότητά του, τη δημιουργία ενός καθαρού περιβαλλοντικά φιλικού μοντέλου μεταφορών και διακίνησης οικολογικών προϊόντων.

 

Υποστήριξη, Αιγίδες & Συνέργειες

Προκειμένου η πρωτοβουλία Aegean Cargo Sailing να αναπτυχθεί περαιτέρω, θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντική η συνεργασία με θεσμικούς φορείς καθώς και οργανισμούς που το αντικείμενό τους σχετίζεται με τους στόχους μας. Σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκουμε στοχευμένες συνέργειες με φορείς που μοιράζονται το όραμά μας. Αξίζει να αναφέρουμε τα παρακάτω:

Υπουργείο Τουρισμού: Το Υπουργείο Τουρισμού μας έχει παραχωρήσει την Αιγίδα του για το θεματικό τουρισμό που προσφέρουμε. (αρ. Πρωτοκόλλου 2558/18/12/2019).

Επιμελητήριο Κυκλάδων¨Έχουμε υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με το Επιμελητήριο Κυκλάδων καθώς οι δράσεις μας σχετίζονται άμεσα με τις δράσεις του Επιμελητηρίου για την προώθηση της Κουζίνας του Αιγαίου Aegean Cuisine. Κοινός μας στόχος είναι η διάδοση του γαστρονομικού πλούτου του Αιγαίου και η ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ των επιχειρήσεων της αγροδιατροφής. 

Δημοτικές Αρχές: Ήδη 14 Δήμοι του Αιγαίου έχουν ενδιαφερθεί ουσιαστικά για το εγχείρημά μας, έχοντας δηλώσει γραπτώς τη στήριξή τους προς το Aegean Cargo Sailing.

Slow Food International: Μία σημαντική συνέργεια είναι αυτή του Aegean Cargo Sailing με το παγκόσμιο οικο-γαστρονομικό κίνημα Slow Food, η κυριότερη αποστολή του οποίου είναι η διάσωση της τοπικής γαστρονομικής παράδοσης. 

Η νομική μας μορφή είναι ΚΟΙΝωνική Συνεταιριστική ΕΠιχείρηση.  Η ομάδα του Aegean Cargo Sailing αποτελείται 7 μέλη που εργάζονται για την οργάνωση, τη διαχείριση του δικτύου, την επικοινωνία με τους παραγωγούς και τα καταστήματα, την επικοινωνία και τη διαχείριση των κρατήσεων των επισκεπτών, την προβολή και διαφήμιση κα. Το πλήρωμα του ιστιοφόρου σκάφους αποτελείται από τον καπετάνιο, ο οποίος έχει τη γενική επίβλεψη των δράσεων και τη διαχείριση των πλωτών μεταφορών, από εθελοντές ιστιοπλόους και από επισκέπτες τουρίστες.

 

20 νησιά στο Αιγαίο πέλαγος, λιμάνια στην Αττική, την Πελοπόννησο και τη Μεσόγειο.

Οι παραγωγοί φυσικών προϊόντων του Αιγαίου και τα καταστήματα πώλησης παραδοσιακών και βιολογικών προϊόντων είναι οι άμεσα ωφελούμενοι που συμμετέχουν στη δράση.  Ο αριθμός των μελών του δικτύου Aegean Cargo Sailing  ξεπερνά τους 60 συμμετέχοντες, ενώ με συνεχείς συναντήσεις κι ενημερώσεις προβλέπεται να έχουμε τα διπλάσια μέλη έως το τέλος του 2022. 

Προτεραιότητα του εγχειρήματος είναι η ένταξη μικρών παραγωγών απομονωμένων νησιών, οι οποίοι είναι κατά κάποιο τρόπο κοινωνικά ευάλωτη ομάδα, διότι δεν έχουν τα κανάλια επικοινωνίας με την αγορά και την πρόσβαση στην τεχνογνωσία, σε επιχειρηματικότητα ή τεχνολογία για την ανάπτυξη της παραγωγής τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η ένταξη της φάβας της Σχοινούσας, και μελιού  από την Ανάφη και τα Ψαρά. 

Τα προϊόντα του δικτύου Aegean Cargo Sailing φέρουν ειδική σήμανση (αυτοκόλλητο) ενώ η μεταφορά τους με τη δύναμη του ανέμου συνεισφέρει στη δημιουργία ενός νέου brand προϊόντων  που παράγονται, μεταποιούνται και μεταφέρονται με παραδοσιακό και οικολογικό τρόπο. Επίσης τοποθετούνται σε ειδικό σταντ στα σημεία πώλησης, έτσι ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα προϊόντα και αυξάνεται η ζήτησή τους. Κατά αυτόν τον τρόπο οι παραγωγοί αποκτούν περισσότερα σημεία διάθεσης των προϊόντων τους και σταδιακά θα υπάρξει ανάγκη να αυξηθεί η παραγωγή και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα (από την παραγωγή στη μεταφορά και την πώληση).

Η τοπική αυτοδιοίκηση πολλών νησιών έχει ήδη εμπλακεί στην δράση οργανώνοντας εκδηλώσεις παρουσίασης του εγχειρήματος της αιολικής μεταφοράς. Ήδη οργανώνονται για φέτος σε συνεργασία με τους δήμους Χίου, Πάρου, Άνδρου, Τήνου και Πάτμου δράσεις ευαισθητοποίησης και εμπλοκής των κατοίκων των νησιών για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των μεταφορών αλλά και του τουρισμού στα νησιά, με προώθηση πράσινων και φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών.

Αντίστοιχα σε συνεργασία με ιστιοπλοϊκούς ομίλους και οικολογικές ομάδες, διοργανώνουμε ημερίδες και δράσεις με ελεύθερη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας για καθαρισμούς μονοπατιών και παραλιών. Επίσης δίνονται διαλέξεις σε νέους και  παιδιά σχολικής ηλικίας σε συνεννόηση με τους διδάσκοντες και συλλόγους γονέων για την ιστορική σημασία της ιστιοπλοΐας στην  Ελλάδα και τις δυνατότητες ιστιο ναυτικής εκπαίδευσης.

Η Ελλάδα ως κατεξοχήν ναυτική χώρα, έχει μεγάλη παράδοση στις εμπορικές μεταφορές με ιστιοφόρα πλοία από την αρχαιότητα. Το Aegean Cargo Sailing αναβιώνει θαλάσσιους εμπορικούς δρόμους που εκατοντάδες χρόνια πριν έπλευσαν με ιστιοφόρα οι Μίνωες, οι Φοίνικες, οι αρχαίοι Έλληνες και αργότερα οι καραβοκύρηδες που συνέδεσαν τα νησιά του αρχιπελάγους με ολόκληρη τη Μεσόγειο. Η επαναφορά της ιστιο μεταφοράς ενώνει την γνώση και παράδοση από το παρελθόν με τις νέες συνθήκες και τεχνολογικές γνώσεις και ανταποκρίνεται στην ανάγκη και το στόχο για τη χρήση καθαρής και φθηνής ενέργειας σε έναν κλάδο που επιβαρύνει όλο και περισσότερο τις θάλασσες και τον πλανήτη.

Τα εισερχόμενα έσοδα πραγματοποιούνται από τους παρακάτω τρόπους:

α) από εναλλακτικό/υπεύθυνο τουρισμό 

β) από καταστήματα λιανικής που προωθούν προϊόντα δίκαιου εμπορίου ή carbon free κλπ

γ) από ευρωπαϊκά προγράμματα με προτεραιότητες το περιβάλλον και την πράσινη επιχειρηματικότητα 

δ) από επιχορηγούμενα προγράμματα δράσεων για την κλιματική αλλαγή και την προστασία περιβάλλοντος 

ε) από χορηγούς των διεθνών δικτυώσεων που είμαστε  μέλη (Sail Cargo Alliance, Wind Ship Association)

στ) από ομάδες καταναλωτών που παραγγέλνουν προϊόντα emission free 


Η ενσωμάτωση επισκεπτών από το εξωτερικό, δημοσιογράφων και χορηγών σε μια οικολογική, βιωματική εμπειρία περιήγησης στα νησιά του Αιγαίου, συμμετοχής στις επισκέψεις στους παραγωγούς, βοήθειας στην οργάνωση δράσεων ενημέρωσης, συμπαραγωγής εκδηλώσεων μεσογειακής γαστρονομίας, πρακτικής βοήθειας στην μεταφορά προϊόντων εντός των νησιών, είναι μια επιλογή υψηλής οικονομικής, πολιτιστικής και κοινωνικής αξίας που καθιστά το εγχείρημα βιώσιμο χωρίς να αυξάνεται το τελικό κόστος των προϊόντων. Οι πράσινες μεταφορές σε συνδυασμό με τον ήπιο, γαστρονομικό, και ηθικό τουρισμό χωρίς περιβαλλοντικό κόστος στο Αιγαίο είναι μια μοναδική εμπειρία για τους επισκέπτες, οι οποίοι θα συμβάλλουν καθοριστικά στην οικονομική βιωσιμότητα του προγράμματος, ενώ ταυτόχρονα κάνουν τις διακοπές του, προωθώντας ένα βιώσιμο, υπεύθυνο και οικολογικό μοντέλο τουρισμού με σεβασμό στις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον.