WE NEED BOOKS

Η ύπαρξη ενός χώρου που θα φέρνει του κατοίκους και τους επισκέπτες της Αθήνας κοντά μέσα από την κοινή τους αγάπη για το βιβλίο και τη γνώση, διευκολύνοντας την κοινωνική ένταξη και  αντανακλώντας κι ενισχύοντας παράλληλα τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης μας. 

Επίσης, στόχος μας είναι να:

• οργανώνουμε τακτικές δραστηριότητες για τα παιδιά, ώστε οι γονείς να μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα γλώσσας.
•  εισαγάγουμε εργαστήρια για την προσέλκυση ηλικιωμένων πολιτών ·
• δημιουργήσουμε ένα εργαστήριο πληροφορικής και να προσφέρουμε μαθήματα αλφαβητισμού σε υπολογιστές καθώς και πρόσβαση σε εκπαιδευτικούς πόρους στο διαδίκτυο.

Μια άλλη προτεραιότητα είναι να καταγράψουμε τα 14.000 βιβλία που έχουμε αποκτήσει μέσω δωρεών και αγορών και να γίνουμε βιβλιοθήκη δανεισμού.

Τέλος, να συνεργαστούμε με τα τοπικά σχολεία, οργανώνοντας επισκέψεις στις δραστηριότητες του χώρου μας, που εισάγουν παιδιά σε ελληνικούς και άλλους πολιτισμούς, καλλιεργούν το σεβασμό και το θαυμασμό για άλλους πολιτισμούς και φέρνουν τα παιδιά σε επαφή με μαθητές από διαφορετικές χώρες μέσω του παιχνιδιού.

Σε ανθρώπους που δυσκολεύονται να βρουν βιβλία στις μητρικές τους γλώσσες, σε ανθρώπους που θέλουν να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες, σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη από έναν ασφαλή χώρο για συναναστροφή και σε παντός είδους βιβλιοφάγους όλων των ηλικιών.

Το πιλοτικό πρόγραμμα έτρεξε από τον Οκτώβριο του 2018 έως τον Απρίλιο του 2019.

Από το Νοέμβριο του 2019 εγκατασταθήκαμε σε μόνιμο δικό μας χώρο, οπότε η λειτουργία θα συνεχιστεί απρόσκοπτα.

Η Αθήνα σήμερα φιλοξενεί πάνω από 20.000 πρόσφυγες και 145.000 εγγεγραμμένους μετανάστες που αποτελούν περίπου το 22% του πληθυσμού της. Εκτός από την κάλυψη των βασικών αναγκών, μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει είναι ο κοινωνικός αποκλεισμός, μια καθημερινή πραγματικότητα που εντείνεται από τις πολιτισμικές διαφορές, τις οικονομικές ανισότητες και τους γλωσσικούς περιορισμούς. Η πρόκληση για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια επιδεινώνεται από την πλειοψηφία των ελλήνων πολιτών που βλέπουν τον αυξανόμενο αριθμό προσφύγων και μεταναστών ως απειλή και πιστεύουν ότι δεν μπορούν να ενταχθούν στην τοπική κοινωνία. Με τη δημιουργία χώρων που προορίζονται αποκλειστικά για πρόσφυγες, μετανάστες και ντόπιους δεν υπάρχει η ευκαιρία να έρθουν σε επαφή μεταξύ τους, διαιωνίζονται τα στερεότυπα και ο φόβος της διαφορετικότητας, με μικρή ή καθόλου ευκαιρία για τη δημιουργία κοινωνικής συνοχής.

Σε μια μητροπολιτική περιοχή περίπου 4 εκατομμυρίων κατοίκων, δεν υπάρχουν πολιτιστικοί χώροι ειδικά σχεδιασμένοι για να εξυπηρετούν εξίσου Έλληνες και μη Έλληνες, όπου οι άνθρωποι μπορούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που προωθούν την κοινωνική ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων από κοινού. Επιπλέον, δεν υπάρχει τόπος όπου οι διάφορες κοινότητες μπορούν να βρουν βιβλία στις μητρικές γλώσσες τους, όπου μπορούν να ανταλλάσσουν ιδέες και να μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο. Ενώ εκφράζονται πολλές ανησυχίες για την κοινωνική ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία, η πραγματική πρόοδος εξαρτάται από τα συνειδητά βήματα των δύο πλευρών.

Η Ελλάδα, όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη, βιώνει αυξανόμενα κύματα εθνικού λαϊκισμού και μισαλλοδοξίας. Η οικονομική κρίση εξακολουθεί να πλήττει την πλειοψηφία των ανθρώπων εδώ, δημιουργώντας δυσαρέσκεια και ακόμα πιο σοβαρή πόλωση. Πιστεύουμε ότι αυτές οι τάσεις μπορούν να διαταραχθούν μέσω πρωτοβουλιών όπως οι δικές μας. Χρειαζόμαστε βιβλία που έχουν τις ρίζες τους στην κοινότητα, προσφέροντας όλους, γιορτάζοντας τόσο την πολυπολιτισμικότητα όσο και την εθνική ταυτότητα χωρίς αποκλεισμούς, και προσκαλώντας όλους να συμμετάσχουν.

Έτσι, στη We Need Books προχωρήσαμε στην εκπόνηση πιλοτικού προγράμματος σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων από τον Οκτώβριο του 2018. Μας δόθηκε χώρος σε μια από τις πιο "απαιτιτικές" περιοχές της πόλης, την Πλατεία Θεάτρου, για να δημιουργήσουμε το μοντέλο της πρώτης πολυγλωσσικής βιβλιοθήκης της Αθήνας, 14 γλώσσες, για παιδιά και ενήλικες. Ήταν ο μόνος χώρος στην Αθήνα ανοικτός σε όλους, προσφέροντας πρόσβαση σε βιβλία στα αραβικά, φάρσι και ουρντού. Στην πραγματικότητα, ήταν ο μοναδικός πολιτιστικός χώρος όπου οι πρόσφυγες, οι ντόπιοι και οι ταξιδιώτες μπορούσαν να συναντηθούν, να συμμετάσχουν σε εργαστήρια και να παρακολουθήσουν δωρεάν μαθήματα γλωσσών, τα οποία διοικούνταν εθελοντές. Προσφέραμε τέσσερα μαθήματα ελληνικής γλώσσας, δύο αγγλικά, ένα γερμανικό και ένα γαλλικό, συν εβδομαδιαία δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες. Διοργανώσαμε επίσης εκδηλώσεις που προωθούν τα ιδανικά μας, όπως συζητήσεις σε ομάδες, εκθέσεις τέχνης και συναυλίες.

Τα περισσότερα βιβλία προέρχονται από δωρεές ιδιωτών ενώ κάποια έχουν αγοραστεί με χρήματα από καμπάνιες crowdfunding. Το ίδιο το εγχείρημα είναι αποτέλεσμα δύο χρόνων εντατικής εθελοντικής δουλειάς από τα μέλη του We Need Books. 

Η πιλοτική βιβλιοθήκη We Need Books Multilingual Library έγινε τόπος συνάντησης για νέους πρόσφυγες, διεθνείς ταξιδιώτες και εραστές τοπικών βιβλίων. Ήταν επίσης ένα καταφύγιο για τους ασυνόδευτους ανηλίκους που ζούσαν σε καταφύγια που δεν είχαν ιδιωτικό χώρο για να διαβάσουν και να σπουδάσουν. Η πιλοτική βιβλιοθήκη και οι δραστηριότητές της διεξήχθησαν από 19 εθελοντές - μερικοί πρόσφυγες και μετανάστες οι ίδιοι - συμβάλλοντας περίπου 55 ώρες την εβδομάδα. 

Το πιλοτικό έργο έληξε στις αρχές Ιουλίου. Αλλά η ομάδα We Need Books ήταν απολύτως αποφασισμένη να μετεγκατασταθεί και όχι μόνο να κρατήσει τη βιβλιοθήκη σε λειτουργία, αλλά να επεκτείνει το πεδίο δραστηριοτήτων της. Και το έκανε. Βρέθηκε ένας κατάλληλος χώρος και μεταφέρθηκε στην Κυψέλη, την πιο πολυπολιτισμική περιοχή της πόλης. Η We Need Books Multilingual Library/Community Centre άνοιξε τις πόρτες της 1 και 2 Νοεμβρίου.

Κατά την πιλοτική εφαρμογή του εγχειρήματος συνεργαστήκαμε με το Δήμο Αθηναίων (ο οποίος προσφέρει το χώρο), μέσω του πιλοτικού προγράμματος ΠΟΛΗ² μαζί με την ομάδα Challedu. Το όνομα της σύμπραξης είναι Book & Play. 

Τα μέλη του We need books προσφέρουν εθελοντικά το χρόνο και τις υπηρεσίες τους.

Αθήνα, Κυψέλη

Στην πιλοτική εκδοχή του εγχειρήματος, περισσότεροι από 600 άνθρωποι επισκέφθηκαν τη βιβλιοθήκη, συμπεριλαμβανομένων 390 κυρίως Ελλήνων ενήλικων, 210 πρόσφυγες και μετανάστες από τη Συρία, το Ιράν, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, την Ερυθραία, τη Δημοκρατία του Κονγκό, τη Νιγηρία, τη Ρωσία, την Αίγυπτο, την Ουκρανία, την Αλγερία, τη Βουλγαρία, Μαρόκο, συμπεριλαμβανομένων 70 νέων μεταξύ 2 και 18 ετών.

Στους λίγους μήνες που λειτουργήσαμε πιλοτικά τη βιβλιοθήκη, είδαμε τον αντίκτυπό της. Είδαμε τους ανθρώπους να βελτιώνουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες. Οι πρόσφυγες, οι οποίοι ήταν τακτικοί επισκέπτες, έγιναν πιο εξωστρεφείς και ενδιαφέρονται περισσότερο για τον τοπικό πολιτισμό και την ιστορία. Συμμετείχαν στη λειτουργία του χώρου, κάνοντας προτάσεις, συμβάλλοντας με το χρόνο και τις ικανότητές τους, συμμετέχοντας σε εκδηλώσεις. Οι ντόπιοι χρησιμοποιούσαν τους χώρους μας και απολάμβαναν την οικογενειακή ατμόσφαιρα Οι ενεργές ομάδες πολιτών χρησιμοποίησαν το χώρο για συνεδριάσεις και κατάρτιση. Και φυσικά οι βιβλιοφάγοι και οι αναγνώστες βρήκαν μια μεγάλη ποικιλία βιβλίων για να διαλέξουν, ανεξάρτητα από τη μητρική τους γλώσσα. Βιβλία που φέρνουν τους αναγνώστες πιο κοντά σε άλλους πολιτισμούς, άλλους τρόπους σκέψης, εμπειρίες άλλων ανθρώπων.

Έως σήμερα:

• Η συλλογή περιλαμβάνει 14.000 βιβλία σε πάνω από δέκα γλώσσες (ελληνικά, αραβικά, φαρσί, ουρντού, παστό, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ρωσικά, ιταλικά, ισπανικά κ.α.).
• Δημιουργήσαμε δύο βιβλιοθήκες, μία στη δομή φιλοξενίας στο Σχιστό & μία σε ξενώνα της Caritas Hellas στην Αθήνα. Συνδυαστικά διαθέτουν πάνω από 1.200 βιβλία σε αραβικά, φαρσί, παστούν, αγγλικά & ελληνικά & εξυπηρετούν πάνω από 880 ανθρώπους όλων των ηλικιών.
• Η συνεργασία μας με την Greece Communitere μας έδωσε τη δυνατότητα να δωρίσουμε αραβικά βιβλία για εφήβους στο πολυγλωσσικό τμήμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Θεσσαλονίκης & μια δεύτερη χρηματοδότηση, παιδικά βιβλία στα ουρντού στο Project Elea που δραστηριοποιείται στον Ελαιώνα.
• Η πρώτη πολυγλωσσική πιλοτική βιβλιοθήκη της Αθήνας άνοιξε στο κοινό. Στόχος μας είναι να έχει καθημερινή επισκεψιμότητα 10 – 15 ατόμων και πληρότητα στις δραστηριότητες που θα διοργανώνουμε (αναγνώσεις παραμυθιών, δημιουργική απασχόληση, μαθήματα ελληνικών, αγγλικών, αραβικών κλπ) 40% για τους πρώτους τρεις μήνες λειτουργίας και 50% για τους υπόλοιπους τρεις.

Η άμεση, καθημερινή επαφή με το κοινό θα μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε τις υπηρεσίες μας έτσι ώστε να καλύπτουμε πραγματικές ανάγκες του κοινού μας. Επίσης, μέσα στο εξάμηνο λειτουργίας μας θα δοκιμαστούμε κι εμείς οι ίδιοι, αναπτύσσοντας τις δεξιότητές μας, αυξάνοντας την εξωστρέφεια του οργανισμού αλλά και τα μέλη της ομάδας μας.