Σχέδια μαθήματος

BULLYING
Ως εκπαιδευτικός 10 χρόνια τώρα, παρατηρώ στον χώρο του σχολείου περιστατικά bullying. Παρατηρώ παιδιά με παραβατική συμπεριφορά αλλά και παιδιά φοβισμένα, που δε νιώθουν ασφάλεια, αλλά και παιδιά συνεχώς λυπημένα. Για να αντιληφθεί ένας εκπαιδευτικός τα περιστατικά bullying πρέπει να παρατηρήσει. Να παρατηρήσει τα παιδιά, κυρίως στα διαλείμματα.. πώς παίζουν με τους συμμαθητές τους και πώς συμπεριφέρονται γενικότερα σε αυτούς. Σίγουρα απαιτείται να διαθέσεις χρόνο γιατί είναι κάτι που τις περισσότερες φορές δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό.
Παρατηρώντας λοιπόν αλλά και ακούγοντας προσεκτικά όταν κάποιο παιδί κάνει παράπονα ότι κάποιος συμμαθητής του τον ενοχλεί, άρχισα να καταλαβαίνω τους μαθητές μου.
Δεν μπορούσα, εφόσον είχα συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει σχολικός εκφοβισμός στο σχολείο μας, όπου τα παιδιά περνούν τη μισή τους μέρα σε αυτό, να το αγνοήσω και να μην δράσω.
Άρχισα λοιπόν να κουβεντιάζω με τους μαθητές μου, για το σχολείο, τις φιλίες, τα προβλήματα που πιθανόν αντιμετωπίζουν και τα συναισθήματα που έχουν όταν έρχονται το πρωί στο σχολείο αλλά και όταν βρίσκονται σε αυτό. Μιλήσαμε για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, για την αποδοχή της διαφορετικότητας και την ενσυναίσθηση.
Για την αντιμετώπιση περιστατικών bullying χρειάζεται σίγουρα συνεργασία όλων των εκπαιδευτικών, κάτι που στο σχολείο μας υπάρχει για όλα τα ζητήματα. Πρότεινα λοιπόν στον διευθυντή του σχολείου να κάνουμε μια ενημέρωση σε όλους τους εκπαιδευτικούς για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και πως θα αναγνωρίζουμε τα περιστατικά αυτά όπως και να αναπτύξουμε πρακτικές πρόληψης και αντιμετώπισης. Λίγο πολύ γνωρίζαμε ποια παιδιά χρειάζονται περισσότερη επιτήρηση και ποια παιδιά περισσότερη ενίσχυση/βοήθεια.
Ακολούθησαν λοιπόν, μια σειρά από δράσεις μέσα και έξω από το σχολείο.
1) Καλέσαμε στο σχολείο τον Χρυσό Παραολυμπιονίκη Παύλο Μάμαλο αφού πρώτα βρήκαμε πληροφορίες για τη ζωή και τα κατορθώματά του. Ο Παύλος Μάμαλος είναι τρανό παράδειγμα ανθρώπου που στο δημοτικό (κατά δική του ομολογία) είχε πέσει θύμα bullying που όμως δεν το έβαλε κάτω και με πολλή προσπάθεια και πείσμα κατάφερε να γίνει ο ήρωας της ζωής του, όλων των Ελλήνων και όχι μόνο! Μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς έμειναν όλοι ενθουσιασμένοι από το μεγαλείο της ψυχής του, κάτι που θα το θυμούνται σε όλη τους τη ζωή.
2) Ξεκινήσαμε να μαζεύουμε πλαστικά καπάκια ώστε μετά να τα ανακυκλώσουμε και στο τέλος να πάρουμε ένα αναπηρικό καροτσάκι για ένα παιδί που το είχε ανάγκη. Με μεγάλο ζήλο όλα τα παιδιά μάζευαν καπάκια και στην διαδικασία συλλογής έβαλαν και τους γονείς, τους συγγενείς αλλά και εξωσχολικούς τους φίλους. Έτσι ενώσαμε όλοι μαζί τις δυνάμεις μας και εν τέλει πετύχαμε τον στόχο μας να μαζέψουμε δηλαδή τόνους από καπάκια! Για να δουν όλα τα παιδιά το αποτέλεσμα της προσπάθειας τους και να πάρουν μεγαλύτερο θάρρος από αυτήν την ικανοποίηση, οργανώσαμε μια εκδήλωση στο αμφιθέατρο του σχολείου και την επομένη χρόνια στο Υπουργείο Παιδείας, για να παραδώσουμε το αναπηρικό καροτσάκι σε δυο μικρά παιδιά που είχαν κινητικά προβλήματα. Η ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη και η συγκίνηση πλημμύριζε τον χώρο. Ουσιαστικά βοηθήσαμε και κάναμε χαρούμενα δυο παιδιά που μέχρι χθες δεν γνωρίζαμε. Αλλά σημασία έχει να βοηθάμε. Και να βοηθάμε όχι μόνο τους φίλους μας αλλά και γενικά όλους όσους μπορεί να χρειάζονται τη βοήθεια μας. Με λίγα λόγια η δράση αυτή κατέληξε να γίνει θεσμός στο σχολείο μας, με τα παιδιά να μαζεύουν συνεχώς καπάκια (έχει γίνει τρόπος ζωής), και με άλλα σχολεία να ενισχύουν την προσπάθειά μας αυτή! Τα παιδιά έμαθαν πως αν κάποιος είναι διαφορετικός δεν σημαίνει ότι είναι κατώτερος ή ότι πρέπει να τον περιφρονούμε. Επίσης, έμαθαν για την ενσυναίσθηση. Πάντα πρέπει να μπαίνουμε στην θέση του άλλου και να καταλαβαίνουμε πως νιώθει, τι έχει ανάγκη και να προσπαθούμε πάντα να του δίνουμε την βοήθεια που χρειάζεται.
3) Δημιουργήσαμε μια ομάδα η οποία έτρεξε στον παιδικό Μαραθώνιο. Δεν τρέξαμε απλά για να τρέξουμε και να περάσουμε ωραία το πρωινό εκείνης της Κυριακής . Τρέξαμε στέλνοντας σε όλους ένα σημαντικό μήνυμα «ΟΧΙ ΣΤΟ BULLYING», «ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΜΟΝΟΣ».
Μέσα από αυτήν τη διαδικασία τα παιδιά είπαν ουσιαστικά σε όλους τους ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους, ότι πρέπει να φροντίζουμε τόσο την σωματική μας υγεία (με τη γυμναστική) όσο και τη ψυχική μας υγεία στην οποία συχνά δεν δίνουμε την απαιτούμενη προσοχή. Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά πως το bullying επηρεάζει τον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού και τον ψυχισμό του όχι μόνο κατά τη χρονική διάρκεια που υφίσταται τον εκφοβισμό, αλλά ενδέχεται να στιγματίσει τη ψυχή του και να επηρεάσει τη μετέπειτα ζωή του!
4) Δημιουργήσαμε ένα βίντεο στο οποίο μιλούν τα ίδια τα παιδιά για το bullying ενημερώνοντας τους συνομήλικους τους για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και τι πρέπει να κάνουν, πριν να είναι πολύ αργά. Τα παιδιά έγιναν για λίγο ηθοποιοί , μια ευχάριστη και ανεπανάληπτη για τα ίδια σίγουρα εμπειρία. Για τον σκοπό αυτόν μάλιστα γράψαμε και ένα τραγούδι για να δώσουμε θάρρος και αισιοδοξία στα παιδιά όλης της χώρας.

https://www.youtube.com/watch?v=Dt9wYZ4nPx0

Με τις δράσεις αυτές, καθώς υπάρχει ενεργή συμμέτοχη των παιδιών, θα είναι πιο εύκολο να θυμούνται τον λόγο που έκαναν όλες αυτές τις δράσεις. Όμως χρειάζεται υπομονή και επιμονή γιατί δεν μπορεί ο κάθε μαθητής από τη μια στιγμή στην άλλη να αρχίσει να συμπεριφέρεται διαφορετικά. Είναι βεβαίως κάτι που πρέπει να προσπαθήσουμε με συνεργασία όχι μόνο όλοι οι εκπαιδευτικοί μαζί αλλά και οι γονείς. Η οικογένεια είναι ο πρώτος φορέας κοινωνικοποίησης του παιδιού επομένως και πολύ σημαντικός. Η βία στο σχολειό αντανακλά, παράγει ή αναπαράγει τη βία που υπάρχει μέσα στην οικογένεια αλλά και την κοινωνία.
5) Σειρά από ενημερωτικά βίντεο για τον σχολικό εκφοβισμό προς τους γονείς.

https://www.youtube.com/watch?v=E0Pn8TA0KfY
https://www.youtube.com/watch?v=eHkSC4Dy9BA
https://www.youtube.com/watch?v=gfaBGzcK-ic
https://www.youtube.com/watch?v=E0Pn8TA0KfY&t=4s
https://www.youtube.com/watch?v=K6qvG9h4Pso

1) Ομιλίες προς γονείς και παιδιά για ενημέρωση σχετικά με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού.
Όλες αυτές οι δράσεις αποτελούν προσωπικές μου πρωτοβουλίες οι οποίες κάθε χρόνο παίρνουν όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις με τη συμμετοχή περισσότερων ανηλίκων και ενηλίκων. Το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων είναι εντυπωσιακό κάτι που μου δίνει τη δύναμη να συνεχίσω τον αγώνα μου για την καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού.

Χρυσός Παραολυμπιονίκης Παύλος Μάμαλος

Γονείς και Εκπαιδευτικοί μαθητών

Υπουργείο Παιδείας (διάθεση χώρου εκδήλωσης)