Διαχείριση Ενέργειας: Πιστοποίηση διυλιστηρίων Ομίλου κατά το πρότυπο ISO 50001:2018

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: 254 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ
Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (www.helpe.gr) ιδρύθηκε το 1998 και αποτελεί έναν από τους κορυφαίους Ομίλους στον τομέα της ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με δραστηριότητες σε 6 χώρες στους τομείς: της διύλισης, παραγωγής πετροχημικών και εμπορίας καυσίμων, έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Περισσότερες πληροφορίες: www.helpe.gr
Στόχος της δράσης είναι η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας, στα Διυλιστήρια Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Α.Ε που να διασφαλίζει παράλληλα συμμόρφωση με τις σχετικές με την ενέργειας νομικές απαιτήσεις.
Το πρότυπο ISO 50001 για την Διαχείριση Ενέργειας αποτελεί σημαντικό διαχειριστικό εργαλείο και η εφαρμογή του έχει ως στόχο την εγκατάσταση των απαιτούμενων διαδικασιών που θα οδηγήσουν στη βέλτιστη ενεργειακή επίδοση. Βασίζεται στην μεθοδολογία της αρχής του Deming «Σχεδιάζω - Εκτελώ - Ελέγχω - Βελτιώνω» και απαιτεί πέραν των συστημικών προδιαγραφών (ελέγχου τεκμηρίωσης, εκπαίδευσης προσωπικού, παρακολούθησης των διορθωτικών και προληπτικών ενεργειών, της επιθεώρησης και ανασκόπησης) κυρίως τα παρακάτω:
Σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη – συμμέτοχους του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, όπως πελάτες-καταναλωτές, προμηθευτές, επενδυτές, τοπική και ευρύτερη κοινωνία αλλά κυρίως στους εργαζόμενους που απασχολούνται στις Βιομηχανικές εγκαταστάσεις του Ομίλου.
Ο πρώτος χρόνος λειτουργίας του συστήματος διαχείρισης ενέργειας κατά ISO 50001:2018 είναι το έτος 2022. Η θέση του ομίλου είναι το σύστημα να λειτουργεί απρόσκοπτα στο μέλλον ενώ προγραμματίζεται να επεκταθεί και στις άλλες εγκαταστάσεις/εταιρείες του Ομίλου.
Με αφορμή την επιταχυνόμενη ενεργειακή μετάβαση, ο Όμιλος σχεδιάζει έναν ολιστικό μετασχηματισμό, με την ονομασία «Όραμα 2025». Το «Όραμα 2025» ορίζει τη στρατηγική για την αξιοποίηση των ευκαιριών που δημιουργούνται από τον μεταβαλλόμενο ενεργειακό κόσμο. Ένας από τους κύριους πυλώνες από τους οποίους αποτελείται το «Όραμα 2025 είναι ο καθορισμός σαφών περιβαλλοντικών στόχων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης κατά 50% του ανθρακικού αποτυπώματος έως το 2030, με δέσμευση για net zero έως το 2050. Στο πλαίσιο υλοποίησης δράσεων για την ενεργειακή μετάβαση του ομίλου, η οποία ευθυγραμμίζεται απολύτως με το στόχο μετριασμού του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, η διαχείριση ενέργειας βρίσκεται στον πυρήνα της στρατηγικής του ομίλου.
Με γνώμονα την αποτελεσματική εφαρμογή και λειτουργία του Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας δημιουργήθηκε αρχικά ένα ξεχωριστό οργανόγραμμα με συγκεκριμένους ρόλους και υπευθυνότητες :
Το έργο των ανωτέρω εγκρίνεται από τη Διοίκηση η οποία με γνώμονα τη συνεχή βελτίωση, διασφαλίζει τους απαιτούμενους πόρους στο πλαίσιο και της εφαρμογής γενικότερων πολιτικών, νομικών και άλλων δεσμεύσεων του οργανισμού.
Μία από τις μεγαλύτερες τεχνικές προκλήσεις ειδικά για ένα διυλιστήριο, το οποίο χαρακτηρίζεται από μεγάλη πολυπλοκότητα διεργασιών και λειτουργιών, είναι ο ορισμός κατάλληλων ενεργειακών γραμμών βάσης. Η ενεργειακές γραμμές βάσης είναι ένα εργαλείο που επιτρέπει στον οργανισμό να συγκρίνει την κατανάλωση και την απόδοση πριν και μετά την πραγματοποίηση μιας λειτουργικής αλλαγής. Η γραμμή βάσης χρησιμοποιώντας μια χρονική περίοδο αναφοράς συσχετίζει τη συνολική κατανάλωση ενέργειας μιας μονάδας με συγκεκριμένες λειτουργικές και όχι μόνο παραμέτρους. Εάν μια γραμμή βάσης δεν είναι ακριβής, η αποτελεσματικότητα ενός συστήματος διαχείρισης ενέργειας δεν μπορεί να παρακολουθηθεί και ως εκ τούτου δεν μπορούν να γίνουν διορθωτικές ενέργειες ή/και προσδιοριστούν δράσεις βελτίωσης. Για το εν λόγω σύστημα διαχείρισης δημιουργήθηκαν μετά από εξειδικευμένη στατιστική επεξεργασία και μελέτη μεγάλου πλήθους λειτουργικών παραμέτρων, περίπου 50 διαφορετικές ενεργειακές γραμμές βάσης και για τα τρία διυλιστήρια που καλύπτουν το σύνολο της κατανάλωσης ενέργειας τόσο θερμική όσο και ηλεκτρική.
Στη συνέχεια και με γνώμονα την αξιοποίηση όλων των διαδικασιών από τα πιστοποιημένα υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης Περιβάλλοντος και Ποιότητας για την αποτελεσματική τεκμηρίωση του συστήματος υλοποιήθηκαν τα εξής : α) Τροποποιήθηκαν κατάλληλα οι υφιστάμενες διαδικασίες με σκοπό να καλύπτουν και ζητήματα διαχείρισης ενέργειας β) Δημιουργήθηκαν μόνο τρεις νέες διαδικασίες και για τα τρία διυλιστήρια αποκλειστικά σχετιζόμενες με το πρότυπο ISO 50001.
Τέλος για την αρτιότερη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης έγινε εκπαίδευση στους μηχανικούς που λόγω της φύσης της εργασίας τους δύναται να επηρεάσουν την κατανάλωση ενέργειας. Συγκεκριμένα εκπαιδεύτηκαν σε πρώτη φάση μηχανικοί και στελέχη από τα τμήματα Λειτουργίας, Περιβάλλοντος, Συντήρησης Ηλεκτρολογικού και Μηχανολογικού εξοπλισμού.
Καθώς η πιστοποίηση του συστήματος έγινε τον Δεκέμβρη του 2021 το σύστημα βρίσκεται στο πρώτο χρόνο λειτουργίας του δεν δύναται να αναφερθούν μετρήσιμα αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα από την εφαρμογή και λειτουργία του Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας για το έτος 2021 είναι:
Συντάχθηκαν σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προτύπου οι ενεργειακές ανασκοπήσεις των τριών διυλιστηρίων (Energy reviews)
Επικαιροποιήθηκε το σύνολο των αρχείων παρακολούθησης για κάθε μονάδα των διυλιστηρίων (θερμική ενέργεια) καθώς και τα αντίστοιχα αρχεία παρακολούθησης για την ηλεκτρική ενέργεια σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία.
Συντάχθηκε και υπογράφηκε από την διοίκηση η ετήσια ανασκόπηση του Συστήματος (Management Review)
Υλοποιήθηκε Life Cycle Cost Analysis (LCCA) για τα σχέδια δράσης εξοικονόμησης ενέργειας λαμβάνοντας υπόψιν το όφελος που προκύπτει από την επιπρόσθετη μείωση του ετήσιου κόστους αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής CO2.
Διυλιστήρια Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης
Συνεργασία με την εταιρεία BONAIR, η οποία ήταν ο σύμβουλος υλοποίησης του έργου.
Η στρατηγική του Ομίλου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της διαχείρισης ενέργειας απαιτεί την εμπλοκή και την ενεργό συμμετοχή του μεγάλου μέρους των εργαζομένων του Ομίλου, από τη διοίκηση του Ομίλου και των διυλιστηρίων, η οποία καθορίζει τη γενικότερη στρατηγική και τους στόχους, τους μηχανικούς που εφαρμόζουν τις ορθές πρακτικές και είναι υπεύθυνοι για τη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης ενέργειας καθώς και τους χειριστές – εργοδηγούς των μονάδων οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την απρόσκοπτη λειτουργία τους.
Tα βασικά οφέλη από την εγκατάσταση και εφαρμογή του Συστήματος Διαχείρισης της Ενέργειας είναι τα ακόλουθα:
Πέραν των ανωτέρω η πιστοποίηση με βάση ένα ιδιαίτερα απαιτητικό πρότυπο όπως είναι το ISO 50001, συνεισφέρει στην αναγνώριση της εταιρείας ως μία από τις λίγες εταιρείες αντίστοιχου μεγέθους και πολυπλοκότητας σε διεθνές επίπεδο που επιδεικνύει συμμόρφωση με εθελοντικά διεθνή πρότυπα που σχετίζονται με τη διαχείριση ενέργειας.